Prawie każdy z nas spotkał się z takim pojęciem jak intercyza. Można rozróżnić intercyzę przedmałżeńską, zawartą przed wejściem w związek małżeński i intercyzę małżeńską, zawartą w trakcie związku małżeńskiego. Czym jest małżeńska i jakie ma konsekwencje?
Intercyza małżeńska – czym jest?
W momencie wejścia w związek małżeński dochodzi do powstania tzw. majątkowej wspólności ustawowej. Oznacza to , że gromadzone w trakcie małżeństwa przedmioty czy dochody stanowią część wspólną obu małżonków. W przypadku chęci rozdzielenia majątku intercyzę można podpisać także w trakcie trwania małżeństwa. W tym przypadku dotyczyć ona będzie zmian w obrębie relacji majątkowych w trakcie trwania związku małżeńskiego. Należy na wstępie zaznaczyć, że intercyza małżeńska nie dotyczy jedynie rozdzielności majątkowej, ale także ograniczenia bądź rozszerzenia wspólności ustawowej. W praktyce oznacza to, że intercyzę małżeńską można wykorzystać do poszerzenia wspólnego majątku o odrębne majątki każdego z małżonków, np. przedmioty nabyte przed zawarciem małżeństwa.
W przypadku podpisania intercyzy małżeńskiej w celu zawarcia rozdzielności majątkowej każdy z małżonków zyskuje prawo do samodzielnego rozporządzania swoim majątkiem oraz jego pomnażania. Wiąże się to także z samodzielnym ponoszeniem konsekwencji podejmowanych przez danego małżonka decyzji majątkowych, np. wzięcie kredytu.
Co dzieje się z majątkiem nagromadzonym do tej pory w trakcie małżeństwa? Zgodnie z zasadą, że prawo nie działa wstecz, majątek zgromadzony do momentu podpisania intercyzy małżeńskiej dzielony jest na dwie równe części.
Intercyza umowna a sądowa
Cechą charakterystyczną intercyzy umownej jest to, że zawierana jest dobrowolnie, za zgodą obu małżonków i może być ona w każdej chwili zmieniona lub rozwiązana. Małżeństwa najczęściej zawierają ją, aby uchronić małżonka przed konsekwencjami ryzykownych decyzji majątkowych, tj. przed długami. Należy jednak pamiętać, że nie dotyczy to zobowiązań majątkowych zawartych przed podpisaniem intercyzy małżeńskiej.
Z kolei intercyza sądowa ma charakter przymusowy i ustanawiana jest na żądanie jednego z małżonków, po zaistnieniu ważnych powodów. Do takich powodów zaliczamy m.in. sytuację, gdy dalsze trwanie wspólnoty majątkowej zagraża interesom jednego z małżonka lub interesom rodziny. Może to być m.in. hazard, alkoholizm lub podejmowanie ryzykownych decyzji majątkowych przez jednego z małżonków. Każdy przypadek oceniany jest indywidualnie, a decyzję o rozdzielności majątkowej podejmuje sąd.
Koszt zawarcia intercyzy
Podpisanie intercyzy umownej wynosi około 600 zł. W tę cenę wliczany jest koszt taksy notarialnej, opłata za wpisy oraz podatek VAT. W przypadku intercyzy sądowej opłata jest stała i wynosi 200 zł.
Intercyza małżeńska a dziedziczenie
Rolą intercyzy małżeńskiej jest uregulowanie spraw majątkowych małżonków w trakcie ich życia, a więc nie ma ona wpływu na dziedziczenie. W przypadku gdy podstawę do dziedziczenia stanowi testament i nie został w nim uwzględniony małżonek, to wciąż ma on prawo do ubiegania się o zachowek.
