W jakich przypadkach testament może zostać uznany za nieważny?
Jeśli zmarły pozostawił testament , dziedziczenie odbywa się zgodnie z jego rozporządzeniami, jednak tylko pod warunkiem, iż jest on ważny. Istnieją bowiem okoliczności i błędy, które dyskwalifikują taki dokument w świetle prawa. W jakich przypadkach można wnieść o jego unieważnienie?
Wady testamentu
Jedną z najpopularniejszych form rozporządzenia na wypadek śmierci jest testament holograficzny. Dla swej ważności wymaga on sporządzenia w całości pismem ręcznym przez spadkodawcę, opatrzenia podpisem i datą. Brak ostatniego elementu nie niweczy testamentu, jeżeli nie wywołuje wątpliwości co do zdolności spadkodawcy do rozporządzania majątkiem na wypadek śmierci, co do treści takiego dokumentu lub co do wzajemnego stosunku kilku testamentów. Warto podkreślić, że zgodnie z powyższymi zasadami, można podważyć testament, jeśli został podyktowany przez zmarłego, ale zapisany przez inną osobę, lub gdy testator sporządził go na komputerze.
Inaczej kwestia wygląda w przypadku testamentu sporządzonego u notariusza – taki dokument nie musi być spisany odręcznie. Inne zasady obowiązują również, gdy mowa o testamencie allograficznym. Testament tego rodzaju jest sporządzany ustnie w odpowiednim urzędzie i w obecności świadków, a następnie zostaje spisany w formie protokołu i podpisany przez testatora, urzędnika oraz świadków.
Nie może też zostać uznany za obowiązujący testament sporządzony przez dwie osoby, na przykład wspólny testament małżonków. Nawet jeśli dysponują oni wspólnym majątkiem, powinni spisać osobne dokumenty.
Okoliczności sporządzenia i stan testatora
Nieważny będzie także testament, który został sporządzony, w momencie, gdy testator był w stanie uniemożliwiającym swobodne i świadome podjęcie decyzji. Dotyczy to przede wszystkim okoliczności, gdy osoba spisująca taki dokument jest chora psychicznie lub istnieje prawdopodobieństwo, że miała zaburzenia psychiczne podczas jego sporządzania. Podważony może zostać też testament osoby z niedorozwojem umysłowym albo stworzony pod wpływem groźby lub błędu. Ostatnie zastrzeżenie odnosi się do sytuacji, gdy istnieje rozbieżność między rzeczywistością a jej odzwierciedleniem w umyśle testatora, dotyczy to jednak wyłącznie wypadków, gdy można przypuszczać, że gdyby nie ów błąd, spadkodawca sporządziłby testament o innej treści.
