Mianem rozgraniczania nieruchomości określamy postępowanie przed organami państwowymi, które ma na celu ustalenie faktycznych granic nieruchomości, gdy są one sporne i nie można stwierdzić ich stanu prawnego. Rozgraniczanie nieruchomości reguluje art. 152 i 153 Kodeksu cywilnego, art. 29-39 Prawa geodezyjnego i kartograficznego oraz rozporządzenie Ministrów Spraw Wewnętrznych i Administracji, oraz Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej z 1999 roku.
Etap administracyjny rozgraniczania
Proces rozgraniczania nieruchomości może składać się z dwóch faz: administracyjnej i sądowej, z czego ta druga w niektórych przypadkach nie jest konieczna. Postępowanie administracyjne rozpoczyna złożenie przez zainteresowanego wniosku o rozgraniczenie do wójta, burmistrza lub prezydenta miasta.
Do dokonania rozgraniczenia wyżej wymieniony organ wyznacza geodetę, który posiada uprawnienia zawodowe do rozgraniczania i podziałów nieruchomości, a także sporządzania dokumentacji do celów prawnych. Jego opinia pełni kluczową rolę dla całego postępowania i od chwili nadania mu uprawnień to on działa w imieniu organu. Biegły geodeta odtwarza na danym gruncie przebieg granic na podstawie śladów, znaków granicznych, dokumentów z ewidencji gruntów (map) i punktów osnowy geodezyjnej.
Całe postępowanie kończy się decyzją na temat przebiegu granicy. Jeśli w tej kwestii nie dochodzi między stronami do sporu, postępowanie kończy się decyzją administracyjną. Istnieje także możliwość zawarcia ugody między stronami i ma ona moc ugody sądowej. Jeśli jednak strony nie są usatysfakcjonowane decyzją wydaną przez geodetę, mogą skierować sprawę do sądu.
Etap sądowy rozgraniczania
Na tym etapie postępowanie prowadzi sąd rejonowy. W tym postępowaniu sąd swoją decyzję może oprzeć na różnych dowodach, jednak największe znaczenie mają dokumenty, tj. mapy. Dowód stanowią także oględziny spornej granicy przez geodetę, który wydaje następnie pisemną opinię wraz z mapą geodezyjną. W pierwszej kolejności sąd dąży do ustalenia stanu prawnego przebiegu granicy, jeśli jednak nie da się go ustalić, sąd dokona rozgraniczenia na podstawie ostatniego spokojnego stanu posiadania.
Jeśli jednak także i w tym przypadku nie uda się dojść do porozumienia, sąd ustali granice biorąc pod uwagę wszelkie okoliczności, mogąc także przyznać dopłatę dla jednej ze stron. Wydając postanowienie o rozgraniczeniu sąd musi także uwzględnić rozstrzygnięcie o nakazaniu wzajemnego wydania części nieruchomości nieznajdujących się w posiadaniu właścicieli. Jest to niezwykle istotne , ponieważ w innym przypadku postanowienie nie będzie się nadawać do przymusowego wykonania w drodze egzekucji.
Składanie wniosku
Na stronie urzędu znajdziesz wzór wniosku o rozgraniczenie nieruchomości, który należy wydrukować i wypełnić. We wniosku wskaż numer działki ewidencyjnej, numer księgi wieczystej, dokładny adres nieruchomości, której jesteś właścicielem, a także nieruchomości sąsiednich, w stosunku do których chcesz ustalić przebieg granicy. Wniosek złożysz w urzędzie dzielnicowym lub w siedzibie Biura Geodezji i Katastru w dzielnicowym Wydziale Obsługi Mieszkańca czy też Wydziale Obsługi Interesantów Biura Geodezji i Katastru.
