Procedura przysposobienia, czyli adopcji dziecka dla wielu osób nie jest do końca jasna. Czy każdy może adoptować dziecko? Czy sam przysposobiony musi się na to zgodzić? Jak wygląda postępowanie w sprawie adopcji? Na te i wiele innych pytań związanych z przysposobieniem dziecka znajdziecie odpowiedzi w tym artykule.
Kiedy przysposobienie jest możliwe?
Przysposobienie możliwe jest tylko w stosunku do osoby, która w dniu złożenia odpowiedniego wniosku jest małoletnia. Na jej adopcję potrzebna jest zgoda biologicznych rodziców, wyłączając przypadki, gdy została im odebrana władza rodzicielska, są oni nieznani lub kontakt z nimi okazuje się niemożliwy. O zgodę rodziców sąd nie pyta również, w przypadku gdy wcześniej wyrazili oni tzw. zgodę blankietową, czyli oświadczenie przed sądem, że udzielają pozwolenia na adopcję swojego potomstwa bez wskazania przysposabiającego, gdyż w takiej sytuacji automatycznie przestaje im przysługiwać władza rodzicielska.
Oprócz tego zgodę na adopcję musi wyrazić również dziecko, czyli przysposobiony, jeśli ukończyło ono 13 lat. W przypadku młodszych dzieci zgoda nie jest konieczna, ale jeśli ich wiek i stopień rozwoju wskazują, że rozumieją istotę przysposobienia, sąd powinien wziąć pod uwagę ich opinię.
Jakie warunki musi spełniać osoba starająca się o przysposobienie dziecka?
Sąd opiekuńczy, decydując o przysposobieniu, kieruje się wyłącznie dobrem dziecka, dlatego osoba, która stara się o adopcję, musi spełniać szereg warunków, co sprawdzane jest podczas wywiadu. Przede wszystkim przysposabiającym może być jedynie osoba, która ma pełną zdolność do czynności prawnych. Musi ona ukończyć szkolenie organizowane przez ośrodek adopcyjny, a oprócz tego mieć opinię kwalifikacyjną. Takie dokumenty mogą uzyskać jedynie osoby, których charakter, stan zdrowia, sytuacja rodzinna i majątkowa wskazują, że mogą one zapewnić dziecku odpowiednie warunki rozwoju i nawiązać z nim właściwą więź. Przepisy wskazują też , że między przysposabiającym a przysposobionym musi być odpowiednia różnica wieku, jednak nie wskazują minimalnej. Nie jest za to przeszkodą w adopcji duża różnica wieku, dzięki czemu możliwe jest na przykład przysposobienie wnuka przez dziadków.
Rodzaje przysposobienia
Przysposobienie może być pełne lub niepełne. Jakie są między nimi podobieństwa i różnice? Przede wszystkim oba rodzaje przysposobienia wytwarzają między stronami taki stosunek, jak między rodzicem a dzieckiem, i rozciągają się również na potomków przysposobionego. Różnica jest taka, że skutki przysposobienia niepełnego nie rozciągają się na krewnych adoptującego, co sprawia, że nie mają oni wobec przysposobionego dziecka żadnych praw ani obowiązków. Nie ustają jednak prawa i obowiązki biologicznych krewnych dziecka wobec niego, co oznacza, że w uzasadnionych przypadkach można na przykład żądać od nich alimentów.
Przysposobić dziecko może jedna osoba, ale prawo dopuszcza również przysposobienie wspólne w przypadku małżonków, w tym przypadku mają oni wobec dziecka równe prawa i obowiązki. Gdy na przysposobienie dziecka decyduje się tylko jedno z małżonków, konieczna jest zgoda drugiego, chyba że kontakt z nim jest trwale niemożliwy lub nie ma on pełnej zdolności do czynności prawnych.