Wysokość alimentów na dziecko nie musi być stała przez cały okres, w którym one przysługują. W uzasadnionych okolicznościach może zostać zmieniona – zarówno na wyższą kwotę, jak i na niższą. Warunkiem jest wystąpienie okoliczności, które uzasadniają złożenie do sądu pozwu o podwyższenie lub obniżenie alimentów przez którąś z zainteresowanych stron.
Podwyższenie alimentów – kiedy jest możliwe?
O podniesienie alimentów można ubiegać się w momencie, gdy potrzeby dziecka wzrastają i gdy znacznie zmieni się sytuacja majątkowa bądź zarobkowa rodzica zobowiązanego do ich płacenia. Każdą jednak z podanych okoliczności trzeba udowodnić przed sądem. Stosunkowo proste jest to w pierwszym z wymienionych przypadków. Wraz z wiekiem potrzeby dziecka w naturalny sposób stają się szersze. Niezbędne są środki na dodatkowe lekcje, korepetycje, rozwijanie pasji czy spotkania z rówieśnikami w kinie, na meczu itp. Samo to jest dla sądu w wielu przypadkach wystarczającym argumentem. Oprócz tego jednak o podwyższenie alimentów można też wnieść w momencie, gdy dziecko zachoruje na przewlekłą chorobę lub ulegnie wypadkowi , po którym potrzebna jest długa i kosztowna rehabilitacja. Uzasadnieniem do podwyższenia alimentów jest poprawa sytuacji zarobkowej lub majątkowej zobowiązanego do ich wypłacania. Najczęściej jest ona spowodowana otrzymaniem przez niego lepiej płatnej pracy, ale przyczyny mogą być też inne. Sąd może uznać za słuszne podwyższenie alimentów również wtedy, gdy na przykład w znaczny sposób zmniejszą się stałe wydatki rodzica płacącego alimenty – chociażby gdy spłaci on kredyt lub inne jego dzieci staną się niezależne finansowo. Argumentem przed sądem będzie także wygranie przez zobowiązanego dużej sumy lub otrzymanie przez niego znacznego spadku.
O podwyższenie alimentów może wnieść rodzic, który sprawuje opiekę, a gdy dziecko osiągnie pełnoletność – ono samo, oczywiście tylko w przypadku, gdy alimenty nadal mu przysługują. Może to zrobić, gdy nie jest w stanie samo się utrzymać – na przykład z powodu kalectwa.
Obniżenie alimentów – możliwe powody
Istnieje jednak także możliwość, by zobowiązany do płacenia alimentów wniósł pozew do sądu o ich obniżenie. Może to zrobić na przykład w sytuacji, gdy narodzą się kolejne jego dzieci. W takim wypadku w oczywisty sposób wzrastają wydatki na utrzymanie, a zgodnie z prawem rodzinnym każde z dzieci musi być traktowane równo. Innym argumentem dla sądu będzie utrata pracy przez rodzica płacącego alimenty i niemożność znalezienia innej, w której zarobki są porównywalne. Sąd uzna jednak ten powód tylko wtedy, gdy utrata pracy miała miejsce z przyczyn niezależnych od zobowiązanego – na przykład na skutek redukcji etatów.
Alimenty mogą zostać obniżone również wtedy, gdy płacący je rodzic przewlekle zachoruje i będzie musiał liczyć się z kosztami leczenia lub rehabilitacji. Pozew można złożyć także, jeśli zmieniła się sytuacja finansowa dziecka – na przykład gdy dostało stałą pracę lub otrzymało znaczny spadek albo darowiznę. Oczywiście również w tym wypadku konieczne jest udowodnienie przed sądem zaistniałych zmian.