Wydawać by się mogło, że nie można nabyć prawa własności nieruchomości bez zgody jej ówczesnego właściciela. W polskim prawie istnieją jednak przepisy, które dopuszczają taką możliwość. Mowa wówczas o zasiedzeniu. Czym ono jest w praktyce? Sprawdźmy!
Zasiedzenie nieruchomości – czym jest w świetle prawa?
Zasiedzenie to instytucja prawna regulowana przez Kodeks cywilny, która pozwala na nabycie prawa własności nieruchomości przez osobę, która nie jest jej właścicielem, ale posiada ją nieprzerwanie przez określony czas. W polskim prawie wyróżnia się dwa rodzaje posiadania nieruchomości prowadzącego do zasiedzenia – samoistne i zależne. Posiadanie samoistne dotyczy sytuacji, gdy osoba posiada nieruchomość nieprzerwanie od lat 20 jako posiadacz samoistny w dobrej wierze, czyli przekonany o tym, że jest jej właścicielem, albo przez okres 30 lat, gdy jest w złej wierze. Natomiast posiadanie zależne ma miejsce wówczas, gdy posiadacz nieruchomości korzysta z niej na podstawie mowy z właścicielem. Posiadanie zależne nie prowadzi do zasiedzenia.
Jak nabyć nieruchomość przez zasiedzenie?
Aby nabyć nieruchomość przez zasiedzenie, osoba musi być jej posiadaczem, czyli faktycznie korzystać z niej i sprawować nad nią kontrolę. W przypadku zasiedzenia samoistnego konieczne jest spełnienie kryterium dobrej wiary, czyli przekonania o tym, że osoba jest właścicielem nieruchomości. Z kolei w razie zasiedzenia w złej wierze – wystarczy, że posiadacz korzysta z nieruchomości przez okres 30 lat, mając świadomość, że nie jest jej właścicielem.
I choć, jak wyjaśnia adwokat z Krakowa, do zasiedzenia dochodzi z mocy prawa, należy być świadomym, że nabycie prawa do nieruchomości wymaga dopełnienia pewnych formalności. Wiąże się z koniecznością złożenia stosownego wniosku i przeprowadzenia postępowania sądowego, w którego czasie zostanie potwierdzone nabycie nieruchomości przez zasiedzenie.
Czy każdą nieruchomość można nabyć przez zasiedzenie?
Warto przy tym pamiętać, że istnieje kilka sytuacji, w których zasiedzenie nie może nastąpić. Przykładem mogą być nieruchomości należące do Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego, które są wyłączone z możliwości nabycia przez zasiedzenie. Ponadto zasiedzenie nie może dotyczyć nieruchomości, które są przedmiotem prawa użytkowania wieczystego.