Niepłacenie alimentów jest klasyfikowane jako przestępstwo z zakresu prawa karnego. Tak jak każde przestępstwo, niepłacenie alimentów ma również swoje konsekwencje. Poniżej wyjaśnimy czym dokładnie jest przestępstwo niealimentacji oraz jakie kary mogą zostać nałożone na osobę niepłacącą alimentów.
Przestępstwo niealimentacji – czym jest?
Obowiązek płacenia alimentów ustanowiony jest orzeczeniem sądu lub ugodą. Według art.209 kodeksu karnego, przestępstwa niealimentacji dopuszcza się ten, który uchyla się od obowiązku nałożonego przez ww. sąd lub ugodę. Aby jednak doszło do tego przestępstwa, muszą być spełnione pewne okoliczności. Przede wszystkim uchylanie się od obowiązku alimentacyjnego ma miejsce tylko i wyłącznie w przypadku, gdy obowiązek ten został sprecyzowany poprzez określenie wysokości alimentów. Zatem w przypadku gdy jeden z rodziców nie ma określonej kwoty, jaką powinien płacić co miesiąc, nie można obciążyć go konsekwencjami z tego tytułu.
Kto ustanawia obowiązek alimentacyjny i wysokość kwoty?
Obowiązek alimentacyjny wraz z określeniem wysokości kwoty alimentów może zostać ustanowiony przez orzeczenie sądowe, ugodę zawartą przed sądem lub innym organem bądź ugodę zawartą pomiędzy dwoma stronami, tj. rodzicami.
Konsekwencje niepłacenia alimentów
Należy zaznaczyć, że nie każda zaległość w płaceniu alimentów jest przestępstwem. O przestępstwie możemy mówić dopiero wtedy, gdy zaległości osiągają równowartość co najmniej 3 świadczeń okresowych (najczęściej są to zaległości z 3 miesięcy). W przypadku gdy ten warunek jest spełniony, art. 209 kodeksu karnego przewiduje karę grzywny, karę ograniczenia wolności lub karę pozbawienia wolności.
Warto w tym miejscu zaznaczyć, że najsurowszą karę sąd wymierza w przypadku, gdy niepłacenie alimentów uniemożliwiło osobie uprawnionej zaspokojenie podstawowych potrzeb życiowych. W takiej sytuacji osoba pokrzywdzona ma prawo zgłosić przestępstwo do prokuratury, która wezwie dłużnika na przesłuchanie. Jeśli w ciągu 30 dni dłużnik nie zapłaci zaległej kwoty poszkodowanemu, może zostać nałożona na niego jedna z kar, tj. grzywna, ograniczenie wolności lub pozbawienie wolności.
Sankcje administracyjne
Oprócz kar takich jak grzywna czy pozbawienie lub ograniczenie wolności , na dłużnika mogą również zostać nałożone sankcje administracyjne. Ten rodzaj kar ustanawiany jest przez organ administracyjny, czyli wójta, burmistrza lub prezydenta miasta.
Co zaliczamy do sankcji administracyjnych? Przekazanie informacji o osobie uchylającej się od płacenia alimentów do rejestru dłużników lub tymczasowe zatrzymanie prawo jazdy. Jeśli jednak przyczyną niepłacenia alimentów jest brak pracy, to nakładana jest sankcja administracyjna w postaci zobowiązania do rejestracji w urzędzie pracy.
Aby jednak nałożyć sankcje administracyjne, konieczne jest określenie alimentów na dziecko w orzeczeniu sądowym lub ugodzie sądowej, nadanie tytułowi egzekucyjnemu klauzuli wykonalności i skierowanie sprawy do komornika oraz określenie stanu bezskuteczności egzekucyjnej.
