W dzieciństwie to rodzice odpowiadają za wychowanie i utrzymanie dziecka. W późniejszych latach role te mogą się odwrócić i to rodzic będzie potrzebował wsparcia finansowego od dorosłego już potomka. W jakiej sytuacji rodzic może otrzymywać alimenty od dziecka? W jaki sposób je uzyskać? Te kwestie wyjaśniamy w poniższym artykule. 


Alimenty od rodziców – w jakich sytuacjach?

Aby rodzic mógł złożyć wniosek do sądu o przyznanie alimentów od dziecka, muszą być spełnione pewne warunki. Rodzic musi wykazać, że żyje w niedostatku. Co to oznacza? Życie w niedostatku to sytuacja, w której rodzic nie jest w stanie sam się utrzymać, brakuje mu pieniędzy na opłacenie rachunków, jedzenie, leki itp. Prawo nie ustanawia minimalnego dochodu, poniżej którego kwalifikuje się niedostatek – wszystko zależy od sytuacji danej osoby i jest ona oceniana indywidualnie. Kolejnym warunkiem jest to, że dziecko musi posiadać dochód w takiej wysokości, aby umożliwiał on wspomaganie rodziców. Jeśli dziecko nie ma możliwości finansowego wspierania rodziców, sąd nie powinien ustanowić alimentów, bowiem uwzględniana jest sytuacja życiowa i finansowa obu stron. 


Wysokość alimentów

Polskie prawo nie podaje widełek, które określają jakiej wysokości alimenty mogą uzyskać rodzice. Każda sprawa jest rozpatrywana indywidualnie. Może się zdarzyć tak, że rodzice mają niewielki dochód, ale ich potrzeby też nie są wysokie. Wtedy sąd może ustanowić niskie alimenty lub w ogóle ich nie ustanawiać. W niektórych przypadkach jednak koszty życia rodziców są wysokie, np. ze względu na choroby i konieczność leczenia. W takim wypadku alimenty mogą być wyższe, pod warunkiem, że dochody dziecka na to pozwalają.

Przy ustalaniu dochodów osoby zobowiązanej do płacenia alimentów uwzględnia się:

  • wynagrodzenie z pracy zarobkowej,
  • premie,
  • renty lub emerytury,
  • odsetki z akcji,
  • akcje zgromadzone na funduszach bankowych,
  • wszelkie inne dochody (np. z wynajmu).

Dodatkowo alimenty mogą być ustanowione nie tylko w formie pieniężnej, ale także poprzez dostarczanie pomocy materialnej w postaci:

  • żywności,
  • ubrań,
  • leków,
  • opału.


Uchylenie się od obowiązku płacenia alimentów

Tak jak wspominaliśmy, uchylić się od płacenia alimentów można tylko wykazując, że dochody pozwanego są niewystarczające do udzielania wsparcia finansowego rodzicom. Warto jednak przygotować dowody potwierdzające taki stan rzeczy. Można także uchylić się od płacenia alimentów wykazując, że dochody rodziców wystarczają do samodzielnego utrzymania się. Może to być jednak dosyć trudne, ponieważ rodzice w podeszłym wieku zazwyczaj się niezdolni do pracy, a ich przychody z emerytury lub renty są dosyć niskie. W niektórych przypadkach można się uchylić od płacenia alimentów z powodu zasad współżycia społecznego – ma to zastosowanie np. w sytuacji, kiedy rodzic w dzieciństwie zaniedbywał dziecko, nie dostarczał mu podstawowych środków do życia, nie miał z nim kontaktu. Na ten fakt także należy dostarczyć dowody (świadkowe, dokumenty od komornika itp.).